इस पोस्ट में आप कक्षा - 10वीं, विषय - संस्कृत, माह - अगस्त के मासिक असाइनमेंट का संपूर्ण हल देखेंगे आप इनका उत्तर अपनी कॉपी में लिख सकते हैं
छत्तीसगढ़ माध्यमिक शिक्षा मण्डल, रायपुर
शैक्षणिक सत्र 2021-22 माह अगस्त
असाइनमेंट - 01
कक्षा - 10 वी
विषय - संस्कृत
प्रश्न 1 रिक्त स्थानानि पूरयित्वा स्वपरिचयं संस्कृतभाषया लिखत अस्ति ।
1. मम नाम ...अस्ति।
2. मम पितुः नाम श्री.....अस्ति।
3. मम मातुः नाम श्रीमती. .....अस्ति ।
4.अहं....कक्षायां पठामि।
5. मम विद्यालयस्य नाम......अस्ति ।
6. अह ........ग्रामे / नगरे निवसामि।
7.मम प्रियविषय: ......अस्ति।
8. अहम् आनन्देन स्व प्रियविषयं..... |
प्रश्न 2 बिलासा' पाठाघारितं बिलासायाः चरित्र चित्रणं शतशब्देषु हिन्दीभाषया लिखत ।
उत्तर:- बिलासा का चरित्र चित्रण-
1. बिलासा में अदम्य साहस है।
२. बिलासा में भरपूर आत्मविश्वास है वह स्वयं में और लड़को में अंतर नहीं समझती
3. बिलासा विनम्र रक्षक है
4. बिलासा अपने क्षेत्र की रक्षा अंतिम समय तक करती है जो देशभक्ति इंगित करता है।
प्रश्न 3 भारतं भारतं भवतु भारतम् गीतस्य हिन्दीभाषया अर्थ लिखत (75 शब्देषु)
उत्तर:- "भारत भारतं भवतु भारतम् " हिन्दी अर्थ-
भारत शक्ति समृद्ध है,भारत युक्ति समृद्ध है, व भारत शक्ति व युक्ति दोनों से समृद्ध है ।।
भारत शरना धारण करने वाला है, भारत शस्त्र धारण करने वाला है।
भारत शास्त्र व शस्त्र दोनों ही धारण करने वाला है।
यहीं की संस्कृति में रीति है, यहाँ कि संस्कृति में नीति है। यहाँ की संस्कृति में रीति व नीति दोनो से ही संपूर्ण है।
यहाँ कर्मनिष्ठ भी है, यहाँ धर्मनिष्ठ भी हैं। यह भारत कर्म व धर्म दोनों से समृद्ध है।
भारत भक्ति साधक है, मुक्ति साधक भी है। भारत भक्ति व मुक्ति दोनो ही साधक है।
प्रश्न 4 निम्नलिखितं गद्याशम् पठित्वा निर्देशानुसारेण उत्तरत
अंक × 8 = 4
अंक-4
अंक-3
अंक X8=4 1 2
बिलासा स्वप्रयत्नेन ग्रामस्य विकासः कृतवती । तस्याः वर्धमान प्रभावं दृष्ट्वा प्रतिवेशिनः राज्यानि तस्याः क्षेत्रे आक्रमणं कृतवन्तः । तैः सह बिलासा साहसेन युद्धम् अकरोत् । सा राज्यरक्षा कुर्वती वीरगति प्राप्तवती राजा कल्याणसाय: मत्स्याखेटकानां निवासस्थलं बिलासायाः सम्मानार्थ बिलासापुरम् इति नाम्ना प्रथितम् वर्तमाने इदं बिलासपुरं छत्तीसगढस्य न्यायधानी अस्ति ।
प्रश्ना:
एक पदेन उत्तरत
(क) बिलासा केन ग्रामस्य विकासः कृतवती ?
उत्तर:- स्वप्रयत्नेन
(ख) छत्तीसगढस्य न्यायधानी रूपेण प्रसिद्ध नगरमस्ति?
उत्तर:- बिलासपुरं
(ग) प्रतिवेशिनः पदस्य हिन्दीभाषायाम् अर्थम् लिखत?
उत्तर:- पडोसी
(घ) बिलासा साहसेन युद्धम् अकरोत् । इति वाक्ये क्रियापदमस्ति?
उत्तर:- युध्दम्
(ङ) कृतवन्तः इति पदे वचनमस्ति?
उत्तर:- बहुवचनम्
(च) गद्ये 'नृपः' इति पदस्य पर्यायपदं प्रयुक्तम् ?
उत्तर:- राजा
(छ) निवासस्थलम्' इति पदस्य समासविग्रहं कुरुत?
उत्तर:- निवासस्य स्थलम्
प्रश्न 5 (अ) उचितानि शब्दरूपाणि चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत-
1. अकारान्त पुल्लिङ्गपदं....जनकः...अस्ति।(कविः / जनकः)
2. अद्य....मम... जन्मदिवसः अस्ति |(अहं / मम)
3. अहं..दशम्याः..कक्षायां पठामि।( दशम्यां / दशम्याः)
4. भूपेश ! त्वं.. भ्रमणाय.. कुत्र गमिष्यसि । ( भ्रमणेन / भ्रमणाय )
5. ..सः..पुस्तकं पठति ।( तेन / सः)
6. .ज्ञान...अजन्त नपुंसकलिङ्गस्य शब्दः अस्ति।( ज्ञान / सेवक)
(ब) सुमेलनं कुरुत
सप्तचत्वारिंशदधिकं शतम्-147
सप्तदशाधिकं शतम्-117
सप्तविंशत्यधिकं शतम् -127
सप्तत्रिंशदधिकं शतम्-137
0 टिप्पणियाँ